TÁCH THỬA ĐẤT ĐƯỢC HƯỞNG THỪA KẾ CẦN LƯU Ý NHỮNG GÌ?
Như đã biết, thời điểm mở thừa kế là thời điểm người để lại di sản qua đời. Người để lại di sản luôn có nguyện vọng để lại tài sản cho con cháu của mình sau này – thường là bất động sản. Bên cạnh đó, có trường hợp người để lại di sản có mảnh đất lớn và muốn chia đều cho các thành viên hưởng thừa kế, lúc này một trong số thành viên hưởng thừa kế mong muốn thực hiện tách thửa nhằm được cấp sổ riêng. Vậy có được tách thửa đối với đất được hưởng thừa kế không, tách thửa cần những điều kiện gì theo quy định của pháp luật, trình tự, thủ tục tách thửa thực hiện như thế nào. Mời bạn cùng GNha theo dõi nội dung bài viết dưới đây.
I. Thế nào là tách thửa đất được hưởng thừa kế?
Trước hết cần phải làm rõ đất được hưởng thừa kế là gì. Đất được hưởng thừa kế là đất mà các thành viên trong gia đình có được thông qua hình thức thừa kế theo di chúc hoặc thừa kế theo pháp luật .Việc tách thửa đất được hưởng thừa kế thực chất là phân chia một mảnh đất lớn thành hai hay nhiều diện tích nhỏ hơn. Nhằm để chia phần quyền sử dụng đất (cấp sổ) cho hai hay nhiều người khác nhau.
Ví dụ: Bà Ngoại anh A. có 5 người con bao gồm cả anh A., khi ngoại mất có để lại di chúc trong đó có anh A. cùng với 4 người anh em khác thừa kế mảnh đất Quận 1 200m2. Anh A. và các thành viên khác thực hiện thủ tục tách thửa và mỗi người được 50m2 đất. Anh A. đã thực hiện thủ tục tách thửa và được cấp sổ cho phần diện tích được tách (50m2), các thành viên còn lại cũng được cấp sổ riêng cho từng người.
II. Có được tách thửa đối với đất được thừa kế không?
Theo quy định tại điểm b khoản 2 điều 167 Luật đất đai quy định:
“Trường hợp nhóm người sử dụng đất mà quyền sử dụng đất phân chia được theo phần cho từng thành viên trong nhóm, nếu từng thành viên của nhóm muốn thực hiện quyền đối với phần quyền sử dụng đất của mình thì phải thực hiện thủ tục tách thửa theo quy định, làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất và được thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất theo quy định của Luật này.”
Dựa vào quy định trên có thể thấy, nhóm người sử dụng đất mà mảnh đất đó có thể phân chia được đáp ứng các điều kiện về diện tích tối thiểu thì có thể thực hiện thủ tục tách thửa. Tương tự, đối với đất thừa kế chia lại cho các thành viên trong gia đình, mỗi thành viên nếu có nhu cầu được cấp sổ riêng với diện tích mong muốn thì có thể tách thửa và phải làm thủ tục đề nghị cấp sổ theo quy định.
Xem thêm nội dung: THOÁT NẠN NHỜ 3 CÁCH “SOI” SỔ HỒNG THẬT HAY GIẢ
III. Tách thửa đối với đất được hưởng thừa kế có cần sự đồng ý của ai không?
Dựa vào ví dụ trên của anh A. có thể thấy việc anh A. cùng với các anh em khác đều có quyền đối với mảnh đất 200m2, có thể hiểu đây là hình thức sở hữu chung của các thành viên gia đình do được xác lập quyền sử dụng đất thông qua hình thức thừa kế (khoản 1 điều 212 Bộ luật dân sự 2015).
Theo quy định tại khoản 1 điều 219 Bộ luật dân sự 2015, các thành viên được có quyền yêu cầu chia tài sản chung – tức quyền sử dụng đất và được cấp riêng sổ đối với mảnh đất đó. Do đó, một trong các thành viên có yêu cầu tách thửa phải thỏa thuận, thống nhất với các thành viên còn lại, tránh để tranh chấp sau này.
Đặt tình huống của anh A. nếu anh A. tự ý làm sổ cho phần diện tích 100m2, lúc đó sẽ có sự phản đối của các thành viên còn lại, các bên đều sẽ khởi kiện ra Tòa án để giải quyết và yêu cầu chia lại nhằm để đảm bảo lợi ích cho các bên.
Tham khảo thêm: HỢP ĐỒNG ĐẶT CỌC (CÓ CÔNG CHỨNG) CẦN LƯU Ý NHỮNG GÌ?
IV. Điều kiện để được tách thửa đất thừa kế
Tương tự các trường hợp tách thửa để bán, tách thửa để tặng cho, góp vốn, thế chấp,… thì thửa đất được yêu cầu tách thửa cũng phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của Luật đất đai 2013 như sau:
- Thửa đất là di sản thừa kế phải có Giấy chứng nhận
- Thửa đất là di sản thừa kế không có tranh chấp: Những người thừa kế còn phải thực hiện được việc thỏa thuận phân chia di sản thừa kế (trong trường hợp không có di chúc) hoặc thống nhất việc chia di sản theo di chúc;
- Thửa đất là di sản thừa kế không thuộc trường hợp bị kê biên để đảm bảo thi hành án; không bị tranh chấp (không bị bất kỳ cơ quan, cá nhân, tổ chức nào khiếu nại, khiếu kiện);
- Thửa đất là di sản thừa kế phải còn thời hạn sử dụng đất. Nếu không còn thời hạn sử dụng đất thì không có căn cứ để thực hiện các giao dịch về đất đai, trong đó có việc nhận thừa kế (trừ trường hợp đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp);
Ngoài ra thửa đất phải đáp ứng các điều kiện về diện tích tối thiểu tùy theo khu vực theo quyết định của UBND cấp tỉnh.
Cụ thể căn cứ quy định Điều 75a Nghị định số 43/2014/NĐ-CP, được bổ sung tại khoản 23 Điều 1 Nghị định số 148/2020/NĐ-CP Quy định về điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất và diện tích tối thiểu được tách thửa như sau:
“UBND cấp tỉnh căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng và điều kiện cụ thể tại địa phương để quy định cụ thể điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất”.
Như vậy, ngoài đáp ứng điều kiện diện tích tối thiểu được tách còn phải dựa vào điều kiện cụ thể từng địa phương, quy hoạch sử dụng đất tại nơi có đất.
V. Hồ sơ và thủ tục tách thửa đất hưởng thừa kế như thế nào?
Về hồ sơ đề nghị tách thửa, theo khoản 11 Điều 9 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT, được sửa đổi bởi khoản 1 Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT quy định như sau:
“11. Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất
a) Đơn đề nghị tách thửa hoặc hợp thửa theo Mẫu số 11/ĐK;
b) Bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp. …”
Ngoài ra, trước khi làm thủ tục tách, các cá nhân được hưởng thừa kế cần thực hiện việc đăng ký biến động đất đai theo quy định tại Điểm i Khoản 4 Điều 95 Luật Đất đai năm 2013 khi tiến hành tách thửa đất như sau:
“4. Đăng ký biến động được thực hiện đối với trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận hoặc đã đăng ký mà có thay đổi sau đây:
…i) Chia tách quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của tổ chức hoặc của hộ gia đình hoặc của vợ và chồng hoặc của nhóm người sử dụng đất chung, nhóm chủ sở hữu tài sản chung gắn liền với đất;…”
Về thủ tục tiến hành tách thửa gồm các bước:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Người dân cần chuẩn bị đầy đủ các thành phần hồ sơ được nêu như trên
Bước 2: Nộp hồ sơ
Hồ sơ được nộp tại Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai hoặc Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi có đất.
Bước 3: Văn phòng đăng ký đất đai tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ.
Bước 4: Trả kết quả
Sau khi hồ sơ của bạn hợp lệ và thực hiện đầy đủ các thủ tục cần thiết, cơ quan có thẩm quyền cấp sẽ cấp sổ đỏ cho người sử dụng đất đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính hoặc gửi cho Ủy ban nhân dân cấp xã để trao cho hộ gia đình cá nhân nộp hồ sơ tại cơ quan cấp xã.
Trên đây là giải đáp thắc mắc về vấn đề Tách thửa đất hưởng thừa kế cũng như trình tự, thủ tục tách thửa. Để được hỗ trợ chi tiết về thủ tục tách thửa, khai nhận di sản, lập di chúc,… Vui lòng liên hệ GNha với số hotline 1900588857 để được tư vấn chính xác.
Tham khảo thêm bài viết: HƯỚNG DẪN TẶNG NHÀ, ĐẤT KHI CHƯA CÓ SỔ ĐỎ: ĐẦY ĐỦ VÀ CHI TIẾT.