Nhà không có sổ đỏ có được thừa kế không?

Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng xác nhận quyền sở hữu nhà đất. Vậy trường hợp nhà không có sổ đỏ thì có được thừa kế không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về các quy định pháp luật liên quan và những rủi ro cần lưu ý khi thừa kế nhà đất chưa có sổ đỏ.

1. Nhà không có sổ đỏ có được thừa kế không?

Về nguyên tắc, chỉ khi có sổ đỏ, người sử dụng đất mới có đầy đủ quyền và nghĩa vụ, bao gồm quyền để lại tài sản thừa kế.

Về mặt giấy tờ, nếu nhà đất chưa có sổ đỏ, thì quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản trên đất chưa được công nhận hợp pháp. Điều này có nghĩa là chủ sở hữu chưa có quyền quyết định đối với tài sản.

Tuy nhiên, để đảm bảo công bằng và tôn trọng ý nguyện của người đã mất, nhà đất chưa có sổ đỏ vẫn có thể được xem là di sản thừa kế và được phân chia theo quy định của pháp luật, tùy từng trường hợp cụ thể.

Do đó, nhà chưa có sổ đỏ vẫn có thể chia thừa kế, trừ khi quyền sử dụng đất không hợp pháp.

2. Nguyên tắc xác định nhà, đất không có sổ đỏ là di sản thừa kế

Cụ thể, việc xác định quyền sử dụng đất là di sản thừa kế như sau:

- Đối với đất do người chết để lại mà người đó đã có Giấy chứng nhận (sổ đỏ/sổ hồng) thì quyền sử dụng đất đó là di sản và được phân chia thừa kế.

- Đối với đất do người chết để lại mà người đó có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất thì quyền sử dụng đất đó là di sản và được phân chia thừa kế (trường hợp này cần hợp thức hóa giấy tờ).

- Đối với đất do người chết để lại mà người đó không có sổ đỏ cũng không có một trong các loại giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất thì cần thực hiện theo các trường hợp sau:

+ Trường hợp 1: Đương sự có văn bản của UBND cấp có thẩm quyền xác nhận việc sử dụng đất đó là hợp pháp nhưng chưa kịp cấp Giấy chứng nhận (tức là trường hợp này đủ điều kiện để được cấp sổ đỏ nhưng chưa cấp) thì Tòa án giải quyết yêu cầu chia di sản là tài sản gắn liền với đất và quyền sử dụng đất đó.

+ Trường hợp 2: Đương sự không có văn bản của UBND cấp có thẩm quyền xác nhận việc sử dụng đất đó là hợp pháp nhưng có văn bản của UBND cấp có thẩm quyền cho biết rõ là việc sử dụng đất đó không vi phạm quy hoạch và có thể được xem xét để giao quyền sử dụng đất thì Tòa án giải quyết yêu cầu chia di sản thừa kế là tài sản gắn liền với đất.

Đồng thời, phải xác định ranh giới, tạm giao quyền sử dụng đất đó cho đương sự để UBND cấp có thẩm quyền tiến hành các thủ tục giao quyền sử dụng đất và cấp Giấy chứng nhận cho đương sự theo quy định của pháp luật về đất đai.

+ Trường hợp 3: UBND cấp có thẩm quyền có văn bản biết rõ việc sử dụng đất đó là không hợp pháp, di sản là công trình xây dựng (tài sản gắn liền với đất) không được phép tồn tại trên đất đó thì Tòa án chỉ giải quyết tranh chấp về di sản là tài sản trên đất đó.

- Đối với đất do người chết để lại mà người đó không có sổ đỏ hoặc không có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất và cũng không có di sản là tài sản gắn liền với đất, nếu có tranh chấp thì thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND theo quy định của pháp luật về đất đai.

Tóm lại:

Nếu đất được sử dụng hợp pháp thì được xác định là di sản thừa kế do người chết để lại. Nếu đất sử dụng không hợp pháp, cần phải có sự xác nhận từ các cơ quan có thẩm quyền.

Xem thêm Đất không có sổ đỏ, có được thừa kế không?

3. Khó khăn thừa kế nhà không có sổ đỏ

Từ những phân tích trên, có thể thấy việc chia di sản thừa kế là nhà đất không có sổ đỏ rất phức tạp và tốn nhiều thời gian. Mặc dù vẫn có thể chia thừa kế nếu đất được sử dụng hợp pháp, ngay cả khi chưa có hoặc thiếu giấy tờ, nhưng quá trình này không hề đơn giản và tiềm ẩn nhiều rủi ro, cụ thể:

- Khó để chứng minh sử dụng bất động sản hợp pháp: Nếu không có hoặc thiếu giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, rất khó để xác nhận tính hợp pháp của bất động sản.

- Thời gian xử lý kéo dài: So với nhà đất đã có sổ đỏ, việc thừa kế nhà đất chưa có giấy tờ hợp lệ có thể mất gấp đôi, gấp ba thời gian do phải làm xong thủ tục hợp thức hóa giấy tờ trước khi phân chia thừa kế.

- Thực hiện sai quy trình: Khi giấy tờ chưa hợp lệ mà đã vội vàng khai nhận di sản thừa kế, có thể bị trả hồ sơ do làm không đúng quy trình và không biết cách xử lý đúng.

- Phát sinh tranh chấp: Nếu không nắm rõ quy định pháp luật về đất đai, việc chia thừa kế khi giấy tờ chưa hoàn chỉnh có thể gây ra tranh chấp nội bộ gia đình, nhất là khi hồ sơ bị trả và không thực hiện được.

Lường trước được những khó khăn trên, không ít trường hợp người dân muốn xin cấp sổ đỏ lần đầu nhằm tiện để lại di sản thừa kế sau này (do nhà đất hiện tại chỉ có giấy tờ chủ quyền cũ, hoặc do mua bán bằng giấy tờ tay nên không được cấp sổ,...)

Tuy nhiên, nhiều người lại không kiểm tra thông tin quy hoạch trước khi thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ lần đầu, khiến họ bị trả hồ sơ mà không biết nguyên nhân vì sao không được cấp sổ.

4. Vì sao phải kiểm tra thông tin quy hoạch khi xin cấp sổ đỏ lần đầu?

Khi thực hiện thủ tục xin cấp sổ đỏ lần đầu, việc kiểm tra quy hoạch nhằm mục đích nắm rõ 2 thông tin sau:

- Chi tiết chức năng sử dụng đất.

- Quy hoạch lộ giới (đất giao thông).

4.1. Chi tiết chức năng sử dụng đất

Khi kiểm tra thông tin quy hoạch, bạn sẽ nắm được chi tiết chức năng sử dụng đất, từ đó biết được chức năng mảnh đất dùng để làm gì, có được cấp sổ đỏ không?

Cụ thể, nếu nhà đất của bạn nằm trong khu vực quy hoạch, ví dụ như quy hoạch đất giáo dục, đất giao thông, đất công viên cây xanh,... thì sẽ không được cấp sổ đỏ.

4.2. Quy hoạch lộ giới (đất giao thông)

Ngoài chi tiết chức năng sử dụng đất, bạn còn cần phải hết sức lưu ý đến quy hoạch lộ giới.

Bởi vì dù chi tiết chức năng sử dụng đất thể hiện tài sản của bạn có thể được cấp sổ đỏ nhưng nếu mảnh đất nằm hoàn toàn trong quy hoạch lộ giới thì có thể sẽ không được cấp sổ đỏ lần đầu

Ví dụ: Bạn có một mảnh đất 100 mét vuông, nhưng toàn bộ diện tích đất nằm trong quy hoạch lộ giới thì cũng không thể xin cấp sổ đỏ.

Lưu ý:

- Đối với trường hợp nhà đất có giấy tờ chủ quyền của chế độ cũ (giấy chứng nhận chế độ cũ) thì dù nằm trong quy hoạch vẫn có thể được cấp sổ đỏ do đã thực hiện nghĩa vụ tài chính (nộp thuế sử dụng đất). Khi Nhà nước thu hồi đất theo quy hoạch thì người sử dụng đất sẽ được đền bù, bồi thường.

- Còn trường hợp chỉ có giấy tờ kê khai năm 77, 99, nếu nhà đất nằm trong quy hoạch thì sẽ không được cấp sổ đỏ do không có căn cứ chứng minh đã thực hiện nghĩa vụ tài chính (nộp thuế sử dụng đất).

Xem thêm Vì sao xin cấp sổ đỏ cần kiểm tra thông tin quy hoạch? 

5. Kiểm tra quy hoạch online tại GNha.vn khi xin cấp sổ đỏ lần đầu

Thông qua bộ công cụ kiểm tra pháp lý BĐS trực tuyến trên website gnha.vn, bạn sẽ nắm rõ toàn bộ các thông tin giúp bạn biết được có thể xin cấp sổ đỏ được không, cụ thể:

- Đất có chức năng sử dụng như thế nào, bao nhiêu mét vuông?

- Lộ giới (đất giao thông) chiếm bao nhiêu mét vuông trên diện tích đất?

- Đặc biệt, GNha còn tính luôn cho bạn Diện tích bị quy hoạch là bao nhiêu mét vuông, Diện tích còn lại không bị quy hoạch là bao nhiêu mét vuông?

- Vị trí, hình hài mảnh đất ra sao?

- Đường có lộ giới bao nhiêu mét?

- Hẻm hiện hữu trước nhà bao nhiêu mét?

- Đoạn hẻm nhỏ nhất bao nhiêu mét?

- Đoạn hẻm lớn nhất bao nhiêu mét?

- Khoảng cách từ nhà ra tới mặt tiền đường bao nhiêu mét?

Tóm lại, với tất cả các thông tin trên mà bạn có được từ việc kiểm tra quy hoạch trực tuyến trên website gnha.vn, bạn sẽ biết được nhà đất của mình có được cấp sổ đỏ hay không?

Không cần phải lãng phí tiền bạc, thời gian tự kiểm tra bên ngoài nhưng không nắm chắc thông tin, dẫn đến bị trả hồ sơ khi nộp đơn xin cấp sổ đỏ lần đầu.

6. Tra cứu toàn bộ thông tin pháp lý BĐS tại GNha

Lưu ý rằng, các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Việc tìm kiếm sự tư vấn của chuyên gia, luật sư là rất quan trọng trong quá trình thực hiện các thủ tục pháp lý nhà đất, giao dịch mua bán bất động sản.

Về GNha

Với mong muốn tạo nên sự khác biệt và hỗ trợ tối ưu khách hàng cách kiểm tra các thông tin pháp lý, giảm thiểu rủi ro mất tiền tỷ trong quá trình mua bán. GNha mang đến bộ công cụ 5 giải pháp kiểm tra thông tin trực tuyến, chỉ cần ngồi tại nhà cũng có thể tìm hiểu rõ ràng các thông tin về nhà đất. Tại website GNha.vn hoặc ứng dụng điện thoại GNha, bạn có thể kiểm tra MIỄN PHÍ 5 thông tin pháp lý nhà đất buộc PHẢI BIẾT:

- Thông tin quy hoạch: đất thuộc loại quy hoạch gì? Có được xây nhà ở, kinh doanh không? Diện tích đất bị quy hoạch là bao nhiêu? Diện tích đất còn lại không bị quy hoạch là bao nhiêu? Lộ giới quy hoạch bao nhiêu?

- Thông tin xây dựng: nhà được xây bao nhiêu tầng? Được xây bao nhiêu % diện tích đất? Có được xây mới hay sửa chữa cải tạo không? Có nhân viên chuyên môn xuống kiểm tra hiện trạng thực tế.

- Giá trị của BĐS: giá trị thực tế của tài sản trên thị trường, là cơ sở để tham khảo, thương lượng giữa các bên,…

- Giá khai thuế mua bán: là cơ sở tham khảo để khai thuế khi giao dịch, tránh bị huỷ hợp đồng mua bán, không cập nhật mua bán được, hoặc thậm chí bị gán vào tội trốn thuế

- Thông tin ngăn chặn: chủ sở hữu là ai? Của cá nhân hay của các đồng sở hữu? Tài sản có được phép giao dịch không, có an toàn không?

Lưu ý: Các thông tin trên web và ứng dụng chỉ có giá trị tham khảo, vì việc tổng hợp các thông tin từ hàng ngàn dữ liệu có thể có sự sai lệch. Do đó khi muốn kiểm tra chuyên sâu, có tính chính xác cao nhất, bạn nên liên hệ trực tiếp với GNha. Điều này giúp bạn tránh được những rủi ro và lừa đảo trong quá trình mua bán nhà đất.

Thông tin liên hệ

Trụ sở: 1014 Trường Sa, Phường 12, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh GNha: 931 Hoàng Sa, Phường 11, Quận 3, TP.HCM

Hotline: 1900.58.88.57

Tiktok: https://www.tiktok.com/@gnhavn 

Facebook: https://www.facebook.com/giaiphaptaichinhnet 

Zalo: 0901627939