Mất di chúc, chia di sản thừa kế như thế nào?

Sau khi lập di chúc, việc bảo quản và lưu giữ rất quan trọng. Tuy nhiên, nếu chẳng may làm mất di chúc thì tùy theo thời điểm mà di chúc bị mất, sẽ có cách xử lý khác nhau cũng như cách chia di sản thừa kế khác nhau.

1. Mất di chúc khi người để lại tài sản còn sống

Theo quy định, khi một người lập ra nhiều bản di chúc đối với tài sản của mình thì bản di chúc sau cùng sẽ là di chúc có hiệu lực.

Trước thời điểm mở thừa kế, tức là khi người để lại tài sản vẫn còn sống, trường hợp này nếu di chúc bị mất thì người để lại di sản hoàn toàn có thể lập một bản di chúc mới, nhằm thay thế cho bản di chúc đã mất trước đó.

2. Mất di chúc khi người để lại tài sản qua đời

Tính từ thời điểm mở thừa kế trở đi (thời điểm người để lại tài sản qua đời), nếu di chúc bị mất và không tìm thấy, đồng thời không có bằng chứng để chứng minh ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc. Khi đó, di sản thừa kế sẽ được phân chia dựa trên các quy định pháp luật (chia thừa kế theo pháp luật).

- Trường hợp chưa tiến hành chia thừa kế mà tìm lại được bản di chúc đã mất thì sẽ chia thừa kế theo di chúc đó. Lúc này, bản di chúc vẫn có hiệu lực pháp lý bình thường.

- Trường hợp đã chia thừa kế theo pháp luật xong nhưng vẫn còn trong thời hiệu yêu cầu chia thừa kế (vẫn còn trong thời hạn được yêu cầu chia thừa kế lại) mà tìm thấy bản di chúc đã bị mất: Lúc này, nếu người thừa kế theo di chúc (người có tên trong di chúc được hưởng di sản) yêu cầu chia di sản lại theo di chúc, thì phải chia lại.

Ngược lại, khi người được hưởng di sản theo di chúc không có yêu cầu chia thừa kế lại theo di chúc, trong trường hợp này không phải chia thừa kế lại.

Như vậy, nếu di chúc bị mất sau khi người để lại di sản qua đời, trường hợp tìm lại được di chúc nếu vẫn còn trong thời hiệu yêu cầu chia lại thừa kế thì người thừa kế theo di chúc được quyền yêu cầu chia tài sản theo di chúc.

Trường hợp người thừa kế theo di chúc không yêu cầu chia lại thừa kế thì di sản đã được phân chia vẫn sẽ giữ nguyên.

3. Thời hiệu yêu cầu chia thừa kế lại khi mất di chúc

Theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 thì thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là:

+ 30 năm đối với bất động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế;

+ 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.

Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a nói trên.

4. Chia di sản thừa kế theo pháp luật khi mất di chúc

4.1. Nguyên tắc chia di sản thừa kế theo pháp luật khi mất di chúc

- Phân chia đều nhau, theo thứ tự hàng thừa kế, phân chia cho những những người nằm trong diện thừa kế.

- Những người thừa kế ở cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

- Những người thừa kế ở hàng sau chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do:

+ Đã chết;

+ Không có quyền hưởng di sản;

+ Bị truất quyền hưởng di sản;

+ Từ chối nhận di sản.

- Phương thức phân chia gồm có phân chia theo hiện vật và theo giá trị của hiện vật, nếu không thỏa thuận được thì hiện vật được bán để chia.

Tùy vào từng trường hợp mà pháp luật quy định về người thừa kế, điều kiện áp dụng, trường hợp áp dụng thực hiện phân chia di sản thừa kế.

4.2. Thứ tự hàng thừa kế khi mất di chúc

a. Hàng thừa kế thứ nhất

Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b. Hàng thừa kế thứ hai

Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c. Hàng thừa kế thứ ba

Cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Xem thêm CHIA DI SẢN THỪA KẾ KHÔNG CÓ DI CHÚC NHƯ THẾ NÀO?

5. Tra cứu toàn bộ thông tin pháp lý BĐS tại GNha

Lưu ý rằng, các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Việc tìm kiếm sự tư vấn của chuyên gia, luật sư là rất quan trọng trong quá trình thực hiện các thủ tục pháp lý nhà đất như chia di sản thừa kế, giao dịch mua bán bất động sản.

Về GNha

Với mong muốn tạo nên sự khác biệt và hỗ trợ tối ưu khách hàng cách kiểm tra các thông tin pháp lý, giảm thiểu rủi ro mất tiền tỷ trong quá trình mua bán. GNha mang đến bộ công cụ 5 giải pháp kiểm tra thông tin trực tuyến, chỉ cần ngồi tại nhà cũng có thể tìm hiểu rõ ràng các thông tin về nhà đất. Tại website GNha.vn hoặc ứng dụng điện thoại GNha, bạn có thể kiểm tra MIỄN PHÍ 5 thông tin pháp lý nhà đất buộc PHẢI BIẾT:

- Thông tin quy hoạch: đất thuộc loại quy hoạch gì? Có được xây nhà ở, kinh doanh không? Diện tích đất bị quy hoạch là bao nhiêu? Diện tích đất còn lại không bị quy hoạch là bao nhiêu? Lộ giới quy hoạch bao nhiêu?

- Thông tin xây dựng: nhà được xây bao nhiêu tầng? Được xây bao nhiêu % diện tích đất? Có được xây mới hay sửa chữa cải tạo không? Có nhân viên chuyên môn xuống kiểm tra hiện trạng thực tế.

- Giá trị của BĐS: giá trị thực tế của tài sản trên thị trường, là cơ sở để tham khảo, thương lượng giữa các bên,…

- Giá khai thuế mua bán: là cơ sở tham khảo để khai thuế khi giao dịch, tránh bị huỷ hợp đồng mua bán, không cập nhật mua bán được, hoặc thậm chí bị gán vào tội trốn thuế

- Thông tin ngăn chặn: chủ sở hữu là ai? Của cá nhân hay của các đồng sở hữu? Tài sản có được phép giao dịch không, có an toàn không?

Lưu ý: Các thông tin trên web và ứng dụng chỉ có giá trị tham khảo, vì việc tổng hợp các thông tin từ hàng ngàn dữ liệu có thể có sự sai lệch. Do đó khi muốn kiểm tra chuyên sâu, có tính chính xác cao nhất, bạn nên liên hệ trực tiếp với GNha. Điều này giúp bạn tránh được những rủi ro và lừa đảo trong quá trình mua bán nhà đất.

Thông tin liên hệ

Trụ sở: 1014 Trường Sa, Phường 12, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh GNha: 931 Hoàng Sa, Phường 11, Quận 3, TP.HCM

Hotline: 1900.58.88.57

Tiktok: https://www.tiktok.com/@gnhavn 

Facebook: https://www.facebook.com/giaiphaptaichinhnet 

Zalo: 0901627939