Vay thế chấp ngân hàng, không trả được nợ có mất tài sản bảo đảm không?
Khi vay thế chấp ngân hàng, bạn phải dùng tài sản của mình để bảo đảm cho khoản vay, bảo đảm cho việc trả nợ. Không ít trường hợp người vay bị vỡ nợ, không còn khả năng thanh toán. Lúc này, người vay có mất tài sản thế chấp hay không là vấn đề được nhiều người quan tâm. Mời bạn cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây
1. Hiểu đúng về việc dùng tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp
Bạn (bên vay) và ngân hàng (bên cho vay) thực hiện một giao dịch vay tiền thông qua việc lập hợp đồng vay. Cùng với đó, bạn phải đảm bảo rằng sẽ thực hiện nghĩa vụ trả nợ bằng việc thế chấp tài sản của mình.
Khi vay thế chấp ngân hàng, bạn phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ theo đúng thời hạn đã thỏa thuận. Trong trường hợp bạn không trả nợ, tài sản bảo đảm (tài sản đã dùng để thế chấp) sẽ được xử lý để thanh toán cho khoản vay của bên bạn.
Theo quy định tại Điều 299 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản bảo đảm trong hợp đồng vay thế chấp sẽ bị xử lý trong các trường hợp sau:
- Đến hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ. Tức là đến hạn thanh toán nợ nhưng bạn không thanh toán hoặc thanh toán không đúng như đã thoả thuận.
- Bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm trước thời hạn do vi phạm nghĩa vụ theo thỏa thuận hoặc theo quy định của pháp luật. Tức là bạn phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ trước thời hạn do vi phạm việc thanh toán theo thoả thuận hoặc theo quy định của pháp luật.
- Các trường hợp khác do các bên thỏa thuận hoặc pháp luật quy định. Ví dụ như vi phạm các điều khoản theo thỏa thuận của các bên hoặc luật có quy định.
Như vậy, việc không trả nợ đúng hạn là hành vi vi phạm nghĩa vụ trả nợ của bên vay. Đồng thời, nếu trong hợp đồng vay có thỏa thuận về thế chấp tài sản thì tài sản thế chấp sẽ bị đem ra xử lý để đảm bảo cho nghĩa vụ thanh toán.
2. Nguyên tắc xử lý tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp
Việc xử lý tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp được thực hiện theo nguyên tắc sau:
- Xử lý theo thỏa thuận của các bên; nếu không có thỏa thuận thì tài sản được xử lý theo các hình thức quy định của pháp luật.
Cụ thể, các bên có thể thỏa thuận xử lý tài sản theo các phương thức như:
+ Bán tài sản;
+ Nhận chính tài sản bảo đảm để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ trả nợ;
+ Nhận các khoản tiền hoặc tài sản khác từ bên thứ ba trong trường hợp thế chấp quyền đòi nợ;...
- Việc xử lý tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp phải được thực hiện một cách khách quan, công khai, minh bạch, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên tham gia giao dịch bảo đảm.
- Người xử lý tài sản bảo đảm là bên nhận bảo đảm (ngân hàng) hoặc bên được ngân hàng ủy quyền, trừ trường hợp các bên tham gia giao dịch bảo đảm có thỏa thuận khác.
Người xử lý tài sản căn cứ nội dung đã được thỏa thuận trong hợp đồng bảo đảm, hợp đồng vay để tiến hành xử lý tài sản thế chấp mà không cần phải có văn bản ủy quyền xử lý tài sản của bên bảo đảm là bạn (bên vay).
3. Hình thức xử lý tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp khi các bên không thoả thuận
Trong trường hợp các bên không có thỏa thuận về phương thức xử lý tài sản bảo đảm thì:
- Với tài sản là động sản: được bán đấu giá theo quy định của pháp luật.
Lưu ý: Riêng trường hợp động sản có thể xác định được giá cụ thể, rõ ràng trên thị trường, thì người xử lý tài sản được bán theo giá thị trường mà không phải qua thủ tục bán đấu giá, đồng thời phải thông báo cho bên bảo đảm là bạn (bên vay) và các bên cùng nhận bảo đảm khác (nếu có).
- Với tài sản là bất động sản (nhà, đất): được bán đấu giá theo quy định của pháp luật.
+ Trong trường hợp chỉ thế chấp tài sản gắn liền với đất mà không thế chấp quyền sử dụng đất thì khi xử lý tài sản gắn liền với đất, người mua, người nhận chính tài sản gắn liền với đất đó được tiếp tục sử dụng đất.
Ví dụ: Trường hợp chỉ thế chấp nhà mà không thế chấp đất, thì khi bán đấu giá nhà, người mua nhà đó được tiếp tục sử dụng đất
+ Trong trường hợp chỉ thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì tài sản gắn liền với đất được xử lý đồng thời với quyền sử dụng đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Ví dụ: Trường hợp chỉ thế chấp đất mà không thế chấp nhà, và người vay cũng chính là chủ nhà thì căn nhà đó được xử lý đồng thời với mảnh đất đang thế chấp.
+ Trong trường hợp chỉ thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì khi xử lý quyền sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất theo như thỏa thuận giữa người sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Ví dụ: Trường hợp chỉ thế chấp đất mà không thế chấp nhà, và người vay không phải là chủ nhà thì khi xử lý mảnh đất thế chấp, chủ nhà được tiếp tục sử dụng đất theo như thỏa thuận giữa người vay và chủ nhà.
4. Thời hạn xử lý tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp
Tài sản bảo đảm được xử lý trong thời hạn do các bên thỏa thuận. Nếu không có thỏa thuận thì người xử lý tài sản (ngân hàng) có quyền quyết định về thời hạn xử lý, nhưng không được trước 07 ngày đối với động sản hoặc 15 ngày đối với bất động sản, kể từ ngày thông báo về việc xử lý tài sản bảo đảm.
Trường hợp tài sản bảo đảm có nguy cơ bị mất giá trị hoặc giảm sút giá trị thì người xử lý tài sản (ngân hàng) có quyền xử lý ngay.
Tuy nhiên, phải thông báo cho các bên nhận bảo đảm khác (nếu có) về việc xử lý tài sản đó. Ví dụ: Doanh nghiệp thế chấp một tài sản cho nhiều ngân hàng.
Kết luận:
Khi vay thế chấp, người vay có nghĩa vụ trả nợ đúng hạn, nếu không thì tài sản bảo đảm cho khoản vay thế chấp sẽ bị đem ra xử lý để trừ nợ.
Đồng thời, người vay cũng có thể phải chịu trách nhiệm hình sự khi có khả năng thanh toán nhưng cố tình không trả nợ.
Nếu không trả được nợ, tài sản thế chấp sẽ được ưu tiên xử lý theo thỏa thuận giữa các bên. Trường hợp quá thời hạn nhưng bên vay không chịu giao tài sản hoặc không thỏa thuận được cách xử lý tài sản, bên cho vay có thể yêu cầu Tòa án giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự để được xử lý theo quy định của pháp luật.
Trên đây là một số quy định, giải đáp về việc vay thế chấp không trả được nợ và cách xử lý. Bạn cần tìm hiểu thêm về quy định hiện hành hoặc liên hệ đơn vị pháp lý để được tư vấn.
5. Tra cứu toàn bộ thông tin pháp lý BĐS tại GNha
Lưu ý rằng, các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Việc tìm kiếm sự tư vấn của chuyên gia, luật sư là rất quan trọng trong quá trình thực hiện các thủ tục pháp lý nhà đất, giao dịch mua bán bất động sản.
Về GNha
Với mong muốn tạo nên sự khác biệt và hỗ trợ tối ưu khách hàng cách kiểm tra các thông tin pháp lý, giảm thiểu rủi ro mất tiền tỷ trong quá trình mua bán. GNha mang đến bộ công cụ 5 giải pháp kiểm tra thông tin trực tuyến, chỉ cần ngồi tại nhà cũng có thể tìm hiểu rõ ràng các thông tin về nhà đất. Tại website GNha.vn hoặc ứng dụng điện thoại GNha, bạn có thể kiểm tra MIỄN PHÍ 5 thông tin pháp lý nhà đất buộc PHẢI BIẾT:
- Thông tin quy hoạch: đất thuộc loại quy hoạch gì? Có được xây nhà ở, kinh doanh không? Diện tích đất bị quy hoạch là bao nhiêu? Diện tích đất còn lại không bị quy hoạch là bao nhiêu? Lộ giới quy hoạch bao nhiêu?
- Thông tin xây dựng: nhà được xây bao nhiêu tầng? Được xây bao nhiêu % diện tích đất? Có được xây mới hay sửa chữa cải tạo không? Có nhân viên chuyên môn xuống kiểm tra hiện trạng thực tế.
- Giá trị của BĐS: giá trị thực tế của tài sản trên thị trường, là cơ sở để tham khảo, thương lượng giữa các bên,…
- Giá khai thuế mua bán: là cơ sở tham khảo để khai thuế khi giao dịch, tránh bị huỷ hợp đồng mua bán, không cập nhật mua bán được, hoặc thậm chí bị gán vào tội trốn thuế
- Thông tin ngăn chặn: chủ sở hữu là ai? Của cá nhân hay của các đồng sở hữu? Tài sản có được phép giao dịch không, có an toàn không?
Lưu ý: Các thông tin trên web và ứng dụng chỉ có giá trị tham khảo, vì việc tổng hợp các thông tin từ hàng ngàn dữ liệu có thể có sự sai lệch. Do đó khi muốn kiểm tra chuyên sâu, có tính chính xác cao nhất, bạn nên liên hệ trực tiếp với GNha. Điều này giúp bạn tránh được những rủi ro và lừa đảo trong quá trình mua bán nhà đất.
Thông tin liên hệ
Trụ sở: 1014 Trường Sa, Phường 12, Quận 3, TP.HCM
Chi nhánh GNha: 931 Hoàng Sa, Phường 11, Quận 3, TP.HCM
Hotline: 1900.58.88.57
Tiktok: https://www.tiktok.com/@gnhavn
Facebook: https://www.facebook.com/giaiphaptaichinhnet
Zalo: 0901627939