Nội dung di chúc cấm bán nhà, người thừa kế có được quyền bán không?

Người thừa kế có được bán nhà khi di chúc ghi rõ cấm bán? Bài viết phân tích quy định pháp luật về hiệu lực di chúc và quyền định đoạt tài sản. Cập nhật thông tin mới nhất giúp bạn hiểu rõ quyền lợi khi nhận thừa kế.

1. Nội dung di chúc cấm bán nhà, người thừa kế có được quyền bán không?

Chị K. cần tư vấn: "Bố mẹ tôi mất có để lại di chúc cho tôi thừa kế căn nhà, trong đó có ghi rõ là không được bán. Hiện nay căn nhà đã sang tên tôi rồi, tôi đang cần tiền gấp để xoay sở do làm ăn thất bại. Vậy tôi có còn bị ràng buộc bởi nội dung di chúc không? Nếu giờ tôi bán nhà thì có vi phạm pháp luật không ạ? Xin cảm ơn!"

Giải đáp

Căn cứ theo Điều 624 và Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015, “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.”

Mỗi cá nhân đều có quyền lập di chúc để thực hiện định đoạt tài sản của mình. Do vậy, việc ý chí người có di sản muốn để lại tài sản như thế nào khi họ qua đời là hoàn toàn có quyền, không ai có thể can thiệp vào việc đó.

Người lập di chúc có quyền sau đây:

1. Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

2. Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.

3. Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.

4. Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

5. Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Ngoài ra, bạn cần hiểu rằng quyền sở hữu bao gồm quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản của chủ sở hữu theo quy định của luật (căn cứ theo Điều 158 Bộ luật Dân sự 2015).

Điểm d khoản 1 Điều 10 Luật Nhà ở 2023 quy định chủ sở hữu nhà ở có quyền bán, cho thuê mua, tặng cho, đổi, để thừa kế, thế chấp, góp vốn bằng nhà ở theo quy định của Luật này, pháp luật về đất đai và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Dựa trên quy định hiện hành, sau khi cha mẹ bạn qua đời, bạn đã khai nhận thừa kế và đứng tên trong sổ đỏ. Điều đó có nghĩa bạn là chủ sở hữu hợp pháp của nhà và đất.

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở không ghi điều kiện nào giới hạn việc “chỉ được ở mà không được bán”. Vì vậy, nếu bạn đang gặp khó khăn về tài chính, bạn hoàn toàn có quyền chuyển nhượng cho người khác.

Dù trong di chúc cha mẹ bạn có ghi mong muốn không bán, thì điều đó cũng không có giá trị ràng buộc pháp lý – vì hiện tại, bạn là người có toàn quyền quyết định với tài sản của mình.

Tuy nhiên, việc lập di chúc với nội dung không cho phép bán di sản sẽ được xem xét trong trường hợp sau:

Trường hợp Di sản là nhà đất dùng vào việc thờ cúng:

Căn cứ theo quy định tại Khoản 1 Điều 645 Bộ luật dân sự 2015, nếu như người có di sản là nhà, đất lập di chúc để lại di sản dùng vào việc thờ cúng thì khi đó, phần di sản để lại sẽ không được phép chia thừa kế và sẽ giao cho người được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện công việc thờ cúng.

Do đó, trường hợp trong nội dung di chúc người để lại di sản thừa kế có thể hiện ý nguyện rõ ràng nhà, đất dùng vào việc thờ cúng thì khi đó, nhà, đất sẽ không được tiến hành chia thừa kế, cũng như người được chỉ định thực hiện quản lý nhà, đất không có quyền được chuyển nhượng, tặng cho,…

Tuy nhiên, đây cũng là một vấn đề còn nhiều vướng mắc khi chế tài để thực hiện quản lý chuyện người được nhận di sản theo di chúc có bán hay không bán là rất khó. Bởi thực tế, khó có ai có thể đứng ra kiểm soát việc sử dụng đất này sẽ ra sao trong một khoảng thời gian dài như vậy.

2. Quy trình và sự khác biệt của dịch vụ lập di chúc tại GNha

Bước 1: Luật sư và chuyên viên tư vấn làm rõ nguyện vọng của khách hàng.

Bước 2: Liệt kê danh sách những tài sản sở hữu có giá trị đưa vào di chúc. Ví dụ: nhà, đất, xe, cổ phần, cổ phiếu,...

Bước 3: Chuẩn bị các loại giấy tờ theo quy định, làm rõ và xác định người cho/người để lại tài sản phải là chủ sở hữu hợp pháp:

- Giấy tờ tùy thân: Chứng minh nhân dân; Căn cước công dân; Hộ chiếu của người lập và người nhận; Xác nhận tình trạng hôn nhân; Đăng ký kết hôn…;

- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, đứng tên tài sản hợp pháp đối với từng loại tài sản trong từng trường hợp cụ thể (đặc biệt là các trường hợp khó, khách hàng không thể tự mình chuẩn bị giấy tờ chứng minh hợp pháp). 

Ví dụ như: tài sản là nhà chưa có sổ đỏ do mua bán bằng giấy tờ tay hoặc chỉ có giấy tờ kê khai năm 99;... GNha sẽ hỗ trợ chuẩn bị giấy tờ cần thiết và hợp thức hoá quyền sở hữu tài sản trong trường hợp này. 

- Người được cho/người nhận tài sản chuẩn bị các giấy tờ cần thiết. Ví dụ: Người nước ngoài phải có passport.

Bước 4: Nộp hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền công chứng: Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng.

Bước 5: Thực hiện công chứng, chứng thực di chúc

Công chứng viên tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ của người lập di chúc và ghi chép lại nội dung di chúc theo nguyện vọng của người này.

Sau khi được giải thích quyền, nghĩa vụ, xác nhận bản di chúc đã được ghi chép đúng với ý chí của người để lại di chúc, người này sẽ được hướng dẫn ký hoặc điểm chỉ vào văn bản.

Xem thêm Dịch vụ LẬP DI CHÚC

Tham khảo Dịch vụ KHAI NHẬN DI SẢN THỪA KẾ

3. Tra cứu toàn bộ thông tin pháp lý bất động sản tại GNha

Lưu ý rằng, các thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Việc tìm kiếm sự tư vấn của chuyên gia, luật sư là rất quan trọng trong quá trình thực hiện các thủ tục pháp lý nhà đất, giao dịch mua bán bất động sản.

Về GNha

Với mong muốn tạo nên sự khác biệt và hỗ trợ tối ưu khách hàng cách kiểm tra các thông tin pháp lý, giảm thiểu rủi ro mất tiền tỷ trong quá trình mua bán. GNha mang đến bộ công cụ 5 giải pháp kiểm tra thông tin trực tuyến, chỉ cần ngồi tại nhà cũng có thể tìm hiểu rõ ràng các thông tin về nhà đất. Tại website GNha.vn hoặc ứng dụng điện thoại GNha, bạn có thể kiểm tra MIỄN PHÍ 5 thông tin pháp lý nhà đất buộc PHẢI BIẾT:

- Thông tin quy hoạch: đất thuộc loại quy hoạch gì? Có được xây nhà ở, kinh doanh không? Diện tích đất bị quy hoạch là bao nhiêu? Diện tích đất còn lại không bị quy hoạch là bao nhiêu? Lộ giới quy hoạch bao nhiêu?

- Thông tin xây dựng: nhà được xây bao nhiêu tầng? Được xây bao nhiêu % diện tích đất? Có được xây mới hay sửa chữa cải tạo không? Có nhân viên chuyên môn xuống kiểm tra hiện trạng thực tế.

- Giá trị của BĐS: giá trị thực tế của tài sản trên thị trường, là cơ sở để tham khảo, thương lượng giữa các bên,…

- Giá khai thuế mua bán: là cơ sở tham khảo để khai thuế khi giao dịch, tránh bị huỷ hợp đồng mua bán, không cập nhật mua bán được, hoặc thậm chí bị gán vào tội trốn thuế

- Thông tin ngăn chặn: chủ sở hữu là ai? Của cá nhân hay của các đồng sở hữu? Tài sản có được phép giao dịch không, có an toàn không?

Lưu ý: Các thông tin trên web và ứng dụng chỉ có giá trị tham khảo, vì việc tổng hợp các thông tin từ hàng ngàn dữ liệu có thể có sự sai lệch. Do đó khi muốn kiểm tra chuyên sâu, có tính chính xác cao nhất, bạn nên liên hệ trực tiếp với GNha. Điều này giúp bạn tránh được những rủi ro và lừa đảo trong quá trình mua bán nhà đất.

Thông tin liên hệ

Trụ sở: 1014 Trường Sa, Phường 12, Quận 3, TP.HCM

Chi nhánh GNha: 931 Hoàng Sa, Phường 11, Quận 3, TP.HCM

Hotline: 1900.58.88.57

Tiktok: https://www.tiktok.com/@gnhavn 

Facebook: https://www.facebook.com/giaiphaptaichinhnet 

Zalo: 0901627939